August Cieszkowski urodził się w 1814 r. w Suchej na Podlasiu. Rodzice, Wincenty Paweł Cieszkowski i matka Zofia z domu Kicka,byli właścicielami licznych majątków ziemskich, które odznaczały się wysoką kulturą rolną. Wcześnie osierocony przez matkę pozostał pod troskliwą opieką ojca, człowieka statecznego, szanowanego i cieszącego się autorytetem w środowisku. Mądry i dobry ojciec gorliwie zabiegał o edukację syna, opartą na solidnych podstawach narodowych. Głębokie wychowanie patriotyczne, jakie August wyniósł z domu rodzinnego. a także z grona guwernerów, zawiodły go na budowę barykad Warszawy w czasie powstania listopadowego. Studiował w Krakowie, Berlinie i Heidelbergu, gdzie uzyskał doktorat w dziedzinie filozofii.

Wszechstronność zainteresowań naukowych oraz doświadczenia zdobyte w czasie podróży zagranicznych (Francja, Anglia, Włochy) dostarczyły mu wielu przemyśleń dotyczących świata uczonych, a także roli nauki, badań naukowych czy nowożytnej organizacji nauki. Zgłębiał wiedzę z zakresu filozofii, historii powszechnej, historii literatury polskiej i włoskiej. Zainteresowania naukowe obejmowały również zagadnienia pedagogiczne, przyrodnicze, ekonomiczne. Był pionierem edukacji rolniczej w Wielkopolsce, orędownikiem rolnictwa wielkopolskiego. Już we wczesnej młodości jego refleksyjny umysł potrafił wchłonąć to, co dla przyszłego naukowca i działacza polityczno-gospodarczego było zajmujące. użyteczne i jednocześnie przydatne w pracy. "Człowiek jest dla społeczeństwa stworzony, bez niego nie byłby człowiekiem" - tak charakteryzował ideał człowieka czynu, który własną działalnością, odnoszącą się do pracy społecznikowskiej, tworzy swoją przyszłość i przyszłość świata. Działalność społecznikowską i organizacyjną kontynuował Cieszkowski przez całe życie.

Osiedlił się w Wierzenicy w 1843 roku, w wieku 29 lat. Oprócz Wierzenicy wszedł w posiadanie folwarków w Pawłówku i Kobylnicy oraz dóbr w Żabikowie i Świerczewie. W Wierzenicy stworzył własny warsztat naukowo-badawczy, zgromadził znacznych rozmiarów bibliotekę. liczącą ponad 40 tysięcy tomów. Założył Kółko Włościańsko-Rolnicze na dwie parafie: Wierzenicę i Kicin. Celem kółka, zgodnie ze statutem - było podniesienie gospodarstwa rolniczego włościan we wszystkich jego kierunkach przez szerzenie oświaty, pracy, oszczędności. Na niedzielnych posiedzeniach kółka wygłaszano referaty dotyczące racjonalnej uprawy gleby, chowu i hodowli inwentarza, populamej weterynarii, cen, miar, banków ludowych, itp. Tematykę dostosowano do aktualnych i lokalnych potrzeb. Kółko swą działalnością obejmowało wsie: Wierzenicę, Kicin, Koziegłowy, Czerwonak, Janikowo, Kliny, Kobylnicę, Dębogórę i Mechowo. Wśród pierwszych członków widnieją nazwiska: Kosmowskich, Mandziaków, Wolniewiczów, Matuszewskich, Mikołajewskich, Żurków, rolników, którzy do dzisiaj gospodarują w tych wsiach, a kolejne pokolenia mogą być dumne ze społecznikowskiej działalności dziadów i pradziadów, których zainspirował do pracy społecznej hrabia Cieszkowski.

Na uwagę zasługuje działalność oświatowa Augusta Cieszkowskiego, skierowana zarówno na kształcenie polskich elit intelektualnych, jak i na kształcenie dzieci i młodzieży. Popularyzował ideę ochronek wiejskich. Był zwolennikiem edukacji szerokich rzesz społeczeństwa. Przedmiotem krytyki Cieszkowskiego były szkółki dla ludu, a nie dla narodu, pozbawione pierwiastka narodowego.

Szkoła elementarna winna, zdaniem Cieszkowskiego, stworzyć podstawy wychowania estetycznego. W tym celu należało dążyć do szerokiego oddziaływania na wyobraźnię i uczucia dziecka, stworzyć warunki dla rozwoju wrażliwości, uczyć odczucia piękna w otaczającym świecie, rozbudzić potrzebę twórczego wypowiadania się w różnych formach artystycznych oraz kształtować odpowiednie umiejętności. Powinna podnieść poziom kultury wychowanków, przygotować do umiejętnego korzystania z dóbr kultury. Na bazie edukacji elementarnej miało przebiegać nauczanie i wychowanie "intelektualno-praktyczne", zmierzające do poznania nowych stron otaczającego świata i przygotowanie do pracy w nowym świecie.

Zdaniem Cieszkowskiego, człowiek u którego obudzono szerokie zainteresowanie otaczającym światem, będzie wykazywał ciągłą aktywność w kierunku nabywania nowych wiadomości różnymi drogami.

Analizując całość poglądów pedagogicznych Cieszkowskiego, można stwierdzić, iż wiele interesujących myśli zachowało swą aktualność do dnia dzisiejszego i stanowić może swoisty program dla decydentów polskiej oświaty. Zainteresowania sprawami rolnictwa i zrozumienie potrzeb gruntownej wiedzy dla nowoczesnej uprawy ziemi były jednym z argumentów założenia szkoły rolniczej w Żabikowie, na którą przeznaczył dobra żabikowskie i wspomagał uczniów finansowo. Dała ona początek wydziałowi rolniczemu Uniwersytetu Poznańskiego, a później Akademii Rolniczej. Szkoła Żabikowska była szkołą zawodową stopnia średniego,.w której kształciła się młodzież nie tylko z zaboru pruskiego. Była kuźnią patriotyzmu. W trosce o zachowanie języka polskiego, zagrożonego przez zaborców, .współzałożył Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Trzykrotnie był wybrany prezesem Towarzystwa. Zasługi Augusta Cieszkowskiego dla PTPN podziwia i docenia już czwarte pokolenie Wielkopolan. Sama zaś instytucja, którą tworzył i której nadawał kierunek naukowy, nadal łączy środowisko wielkopolskie z nauką polską, europejską i światową.

Popierał przeróżne odkrycia i wynalazki. Zajmowała go zawsze ta teoria, o ile mogła przyczynić się do postępu. Na tym tle wniósł ważki wkład do ówczesnych dziedzin wiedzy.

Wielką szkołą działalności społecznej była dla Cieszkowskiego i dla tysięcy Polaków, powołana z jego inicjatywy Liga Narodowa Polska. Celem lokalnych kół było moralne i materialne podniesienie poziomu życia ludności wiejskiej. Stałą troską lig byłą walka z nędzą, jak również przezwyciężenie alkoholizmu i włóczęgostwa.

Trudno nie docenić jego patriotyzmu. Lektura pism Cieszkowskiego potwierdza, że absolutne pierwszeństwo w społeczeństwie polskim ma sprawa odzyskania niepodległości. Starał się podnieść ducha zniewolonego narodu, ukazać wizję przyszłości, o którą warto zabiegać i dla której warto ponieść ofiary. Przekonywał, że wyzwolenie można osiągnąć nie tylko przez "heroicznie nastawioną pierś", lecz także rzetelną pracą u podstaw, przytaczając ewangeliczną przypowieść o talentach, które Pan rozdał sługom w celu pomnażania. Praca i działanie dla dobra kraju miały podtrzymać ducha w zbolałym narodzie, upewnić go w zbiorowej woli zmagania się ze złym losem.

Wierzył w "nieograniczoną produktywność pracy i hojność natury". Jego majątek w Wierzenicy otoczony rozległym parkiem, to nic innego jak realizowanie odwiecznego pragnienia człowieka do zapewnienia sobie kontaktów z przyrodą. Dokonująca się obecnie transformacja systemów gospodarki powoduje ogólną aktualność idei pracy organicznej uzasadnionej filozoficznie przez Cieszkowskiego.

Pozostawił po sobie ogromną spuściznę naukową. W latach 1836-1848 powstało najważniejsze filozoficzne dzieło jego życia. Była to swoista synteza całej jego twórczości, oparta na osnowie modlitwy "Ojcze Nasz" i podobnie nazwana. Sam zresztą o nim powiedział: "Cokolwiek napisałem - to wszystko Ojcze Nasz, do niego należy, do niego się odnosi lub z niego wychodzi... to konary jednego drzewa".

Był człowiekiem wielkiej wiary .Do religii, jak do wszystkich zjawisk, podchodził z pozycji uczonego. Swej filozofii czynu nadał charakter religijny i moralny. Po latach doceniono jego wkład do katolickiej doktryny filozoficzno-społecznej.

Cieszkowski był człowiekiem dobroci, niezawodnym orędownikiem w trudnej sytuacji życiowej, inspirował innych do działania. Uwrażliwiony na potrzeby drugiego człowieka, zasługiwał na szacunek. Zresztą sam uważał, że jeśli człowiek niesie pomoc drugiemu człowiekowi, czyni dobro samemu Stwórcy. Będąc deputowanym do Zgromadzenia Narodowego w Berlinie zredagował pierwszą w dziejach odezwę do parlamentów, w której nawoływał do powszechnego porozumienia między państwami i do powszechnego pojednania. Odwoływał się do ludów, do reprezentantów zasiadających w parlamentach. aby ustalili taki porządek społeczny, który umożliwiłby rozwój wszystkich stanów i narodów.

Wpływał na poglądy współczesnych mu nie tylko Wielkopolan, ale i Europejczyków. Jego działalność była tak wszechstronna, iż można byłoby nią obdzielić kilku ludzi. Charakteryzował się zdumiewającą szerokością horyzontów, unikalną tematyką prac. Wiedzą tak szeroką i wszechstronną, że zadziwiał świat naukowy. Wiele z nich znalazło urzeczywistnienie w ONZ, Międzynarodowym Trybunale, UNESCO, czy w postaci powszechnego wykształcenia ogólnego.