PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY

 obowiązujący w Szkole Podstawowej im. A. Cieszkowskiego w Kicinie od dnia 1 września 2024 r.

Wymagania edukacyjne są zgodne z podstawą programową oraz realizowanym programem nauczania przyrody w klasach IV („ Tajemnice przyrody” wydawnictwo Nowa Era)

1. PODSTAWA PRAWNA

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposoby oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562, ze zm.)
• Wewnątrzszkolny System Oceniania obowiązujący w Szkole Podstawowej
  im. A. Cieszkowskiego w Kicinie zawarty w Statucie Szkoły

 Przedmiotowy System Oceniania polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych, które wynikają z programu nauczania oraz formułowania oceny. Dzięki PSO możemy uzyskać informację o poziomie osiągnięć edukacyjnych ucznia i jego postępach w nauce. Motywuje ucznia do pracy, uświadamiając mu braki w zakresie wiedzy oraz wdraża go do samokontroli.

 Celem PSO jest więc:  dostarczenie informacji o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności uczniowi, jego rodzicom oraz nauczycielowi, poprzez ocenę wiadomości i umiejętności ucznia, wykrywanie braków w wiedzy i umiejętnościach oraz pokazywanie sposobów ich likwidacji,  motywowanie ucznia do systematycznej pracy.

 Do zadań nauczyciela należy bieżące, śródroczne, roczne ocenianie i klasyfikowanie uczniów według skali przyjętej w szkole jak również warunki poprawiania oceny. Dla ucznia ocena powinna pełnić rolę wspierającą i motywującą. Przedmiotem oceny są: wiadomości i umiejętności przedmiotowe oraz ponadprzedmiotowe, postawy i wartości kształtowane w procesie dydaktycznym.

2. KONTRAKT MIĘDZY NAUCZYCIELEM A UCZNIEM

 

• Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości.
• Wszystkie stosowane przez nauczyciela formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia są dla niego obowiązkowe.
• Wszystkie prace pisemne z wyjątkiem kartkówek zapowiadane są i uzgadniane z uczniami
  z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Nauczyciel ma obowiązek podać uczniowi zakres sprawdzanej wiedzy i umiejętności (nie dotyczy kartkówek).
• Krótkie kartkówki mogą obejmować zakres materiału z trzech ostatnich lekcji i nie muszą być przez nauczyciela zapowiadane.
• Uczeń nieobecny na pracy klasowej (sprawdzianie, teście) z powodu dłuższej nieobecności np. choroby ma obowiązek je napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem (nie później niż w ciągu dwóch tygodni od daty powrotu ucznia do szkoły).
• Uczniowi, który unika zapowiedzianych prac pisemnych nauczyciel ma prawo zlecić pisanie pracy zaraz w pierwszym dniu po przyjściu do szkoły lub w dowolnie innym terminie ustalonym przez siebie.
• Po dłuższej nieobecności w szkole (powyżej 1 tygodnia) uczeń ma prawo nie być oceniany przez dwie godziny lekcyjne (nie dotyczy prac klasowych zapowiedzianych w czasie obecności ucznia w szkole).
• Uczeń w ciągu półrocza ma prawo do dwukrotnego zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji. Fakt ten należy zgłosić nauczycielowi na początku lekcji. Nie dotyczy to zapowiedzianych sprawdzianów.  Niewykorzystane zgłoszenia nie przenoszą się na drugie półrocze.
• Przez nieprzygotowanie do lekcji rozumie się: niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji (o przyniesienie których prosił nauczyciel). Uczeń, który zgłosił nieprzygotowanie do lekcji, nie jest pytany, ale ma obowiązek uczestniczyć w lekcji.
• Uczeń, który jest nieobecny 1 dzień w szkole ma obowiązek nadrobić na następną lekcję realizowany w tym czasie materiał programowy oraz uzupełnić notatki w zeszycie przedmiotowym. W przypadku dłuższej nieobecności ucznia w szkole termin nadrobienia zaległości i uzupełnienia notatek w zeszycie uzgadniany jest indywidualnie z nauczycielem.
• Przed zakończeniem klasyfikacji śródrocznej, rocznej nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych.  W uzasadnionych losowych przypadkach nauczyciel może wyrazić zgodę na pisanie przez ucznia dodatkowego sprawdzianu.
• Aktywność ucznia na lekcji nagradzana jest „plusami”. Przez aktywność na lekcji rozumie się: częste zgłaszanie się i udzielanie poprawnych odpowiedzi, samodzielne rozwiązywanie zadań w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach. Za 5 „plusów” uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, a za 10 „+” celującą. Na życzenie ucznia nauczyciel może również wpisać za 4 „plusy” ocenę dobrą.
• Przy ocenianiu ucznia z trudnościami w uczeniu się lub problemami zdrowotnymi nauczyciel ma obowiązek uwzględnić wskazówki pedagoga i psychologa szkolnego oraz zalecenia dotyczące wymagań edukacyjnych w stosunku do danego ucznia określone w opinii lub orzeczeniu Poradni Pedagogiczno - Psychologicznej.
• Uczniowie mający trudności w nauce  mogą liczyć na pomoc ze strony nauczyciela w postaci indywidualnych konsultacji z nauczycielem.
• Uczeń ma obowiązek prowadzić zeszyt przedmiotowy, w którym ma zapisywać notatki na każdej lekcji. Zeszyt ma być prowadzony estetycznie, przy każdym temacie lekcji powinien umieścić datę jej przeprowadzenia. Wszystkie rysunki w zeszycie przedmiotowym lub
  w ćwiczeniach uczeń powinien wykonywać ołówkiem przy użyciu linijki (nie dotyczy to wykonywanych przez ucznia szkiców odręcznych).
• Podstawowym wyposażeniem ucznia jest podręcznik, zeszyt ćwiczeń i zeszyt przedmiotowy.
• Wszystkie prace pisemne nauczyciel przechowuje do 31 sierpnia br.
• Uczniowie zostają zapoznani szczegółowo z Przedmiotowym Systemem Oceniania z Przyrody na pierwszych lekcjach w nowym roku szkolnym (fakt ten jest potwierdzony odpowiednim zapisem w dzienniku lekcyjnym). Na bieżąco, nauczyciel przypomina o zasadach oceniania
  i wymaganiach edukacyjnych na poszczególne stopnie szkolne przy uzasadnianiu wystawianych uczniom ocen oraz przy klasyfikacji śródrocznej i rocznej. Działania te mają na celu wspieranie uczniów w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju oraz motywowaniu do dalszej pracy.
• Uczniowie nieobecni na pierwszych zajęciach dydaktycznych z przyrody są zobowiązani do zapoznania się ze sposobami sprawdzania osiągnięć edukacyjnych oraz PSO w ciągu 2 tygodni od rozpoczęcia roku szkolnego.

 

3. NARZĘDZIA POMIARU I OBSERWACJI OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

 

• Prace klasowe
• Sprawdziany, testy
• Kartkówki
• Odpowiedzi ustne
• Zadania praktyczne
• Inne formy aktywności np. udział w konkursach przyrodniczych, wykonywanie pomocy dydaktycznych
• Obserwacja ucznia tj. przygotowanie do lekcji, aktywność na lekcji, praca w grupie

 

Liczbę i częstotliwość pomiarów osiągnięć edukacyjnych ucznia przedstawiono poniżej. Liczby te mogą być zmodyfikowane przez nauczyciela w poszczególnych zespołach klasowych po każdym półroczu.

 

CZĘSTOTLIWOŚĆ POMIARU OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH ORAZ SPOSÓB ICH PRZEPROWADZANIA

 

• Sprawdziany, testy – 3 lub więcej (po zakończeniu działu, poprzedzone lekcją powtórzeniową)
• Kartkówki –  co najmniej 2 (obejmują materiał bieżący z maksymalnie 3 ostatnich tematów, zawierają krótkie formy wypowiedzi, mogą być zapowiadane lub nie)
• Odpowiedzi ustne na bieżąco (obejmują materiał zawarty w 3 ostatnich tematach)
• Aktywność na lekcji na bieżąco (częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, poprawne wnioskowanie i wykonywanie zadań, aktywną pracę w grupie, wykonywanie dodatkowych zadań)
• Przygotowanie do lekcji na bieżąco
• Szczególne osiągnięcia np. konkursy na bieżąco

 

 

4. OBSZARY AKTYWNOŚCI

 

Na lekcjach przyrody oceniane są następujące obszary aktywności ucznia:

 

• Rozumienie pojęć i praw przyrodniczych.
• Posługiwanie się symboliką i językiem przyrodniczym adekwatnym do danego etapu kształcenia.
• Czytanie ze zrozumieniem i analizowanie tekstów przyrodniczych.
• Samodzielne lub w grupie przeprowadzanie doświadczeń, obserwacji i wnioskowań.
• Wykorzystanie zdobytej wiedzy i umiejętności w rozwiązywaniu problemów przyrodniczych.
• Prezentowanie w różnych formach wyników swojej pracy.
• Aktywność na lekcjach i poza nią, praca w grupach oraz własny wkład pracy ucznia.

 

5. ZASADY USTALANIA OCEN ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH

 

• postępach ucznia w  nauce nauczyciel informuje na bieżąco jego rodziców (prawnych opiekunów) (wpisem ocen do dziennika elektronicznego) oraz podczas organizowanych zebrań z rodzicami i konsultacji.
• Ocena śródroczna uwzględnia osiągnięcia edukacyjne zdobyte przez ucznia w I półroczu. Wpływ na nią mają oceny z form aktywności wymienione w pkt. 3 PSO.
• Ocena roczna uwzględnia osiągnięcia edukacyjne ucznia zdobyte w ciągu całego roku. Wpływ na nią ma również ocena śródroczna.
• Ocena śródroczna i roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen bieżących uzyskanych przez ucznia.

 

6. KRYTERIA OCENIANIA

KRYTERIA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I ROCZNEJ

Ocena końcowa jest wypadkową ocen cząstkowych, które uczeń otrzyma w ciągu roku szkolnego. Prezentowane poniżej kryteria ogólne dotyczą oceniania na koniec pierwszego semestru oraz całego etapu edukacyjnego.

Celujący – otrzymuje uczeń , który samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytą wiedzą w rozwiązywaniu problemów praktycznych i teoretycznych. Rozwiązuje zadania z zakresu podstawy programowej; proponuje rozwiązania nietypowe. Osiąga sukcesy w konkursach wewnątrzszkolnych oraz w konkursach pozaszkolnych. Aktywnie uczestniczy w lekcjach. Prace kontrolne i sprawdziany pisze na ocenę celującą lub bardzo dobrą.

Bardzo dobry – otrzymuje uczeń, który posiada pełną wiedzę i umiejętności z zakresu podstawy programowej, potrafi je wykorzystywać do rozwiązywania zadań i problemów praktycznych i teoretycznych. Jest zawsze przygotowany do lekcji i aktywnie w nich uczestniczy. Prace kontrolne i sprawdziany pisze na ocenę bardzo dobrą lub dobrą.

Dobry – otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości z zakresu podstawy programowej, a zdobyta wiedza pozwala mu samodzielnie rozwiązywać typowe zadania praktyczne i teoretyczne. Stara się aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych i jest do nich przygotowany.  Prace kontrolne i sprawdziany pisze na ocenę dobrą.

Dostateczny - otrzymuje uczeń, który ma problemy z opanowaniem pełnego zakresu podstawy programowej. Zdarza się, że do lekcji jest nieprzygotowany, nie zawsze bierze w nich aktywny udział, lecz czyni starania, by zaistniałe braki uzupełnić. Potrafi samodzielnie rozwiązać zadania łatwe.Prace kontrolne i sprawdziany pisze na ocenę dostateczną.

Dopuszczający – otrzymuje uczeń, który ma trudności w opanowaniu zakresu podstawy programowej. Rozwiązuje najprostsze zadania, sięga po pomoc koleżeńską i nauczycielską w celu zrozumienia tematu.  Nie opuszcza lekcji z przyczyn nieusprawiedliwionych. Zeszyt prowadzi starannie, a prace kontrolne i sprawdziany pisze na ocenę dopuszczającą.

Niedostateczny – otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności z zakresu podstawy programowej. Braki nie pozwalają mu na dalsze zdobywanie i poszerzanie wiedzy. Nie jest w stanie rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności. Nie czyni starań, by braki w wiadomościach i umiejętnościach uzupełnić. Wykazuje lekceważący stosunek do przedmiotu. Z większości prac kontrolnych otrzymał oceny niedostateczne i ich nie poprawił.

Tydzień przed terminem klasyfikacyjnej rady pedagogicznej nauczyciel jest zobowiązany poinformować ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanej dla niego ocenie śródrocznej (rocznej).

O przewidywanej dla ucznia ocenie niedostatecznej (śródrocznej, rocznej) nauczyciel ma obowiązek poinformować ucznia i jego wychowawcę na miesiąc przed klasyfikacyjną radą pedagogiczną.

SKALA OCEN

Oceny bieżące, śródroczne i roczne ustala się w stopniach według obowiązującej sześciostopniowej skali ocen:

 

• Ocena celująca (cel) – 6
• Ocena bardzo dobra (bdb) – 5
• Ocena dobra (db) – 4
• Ocena dostateczna (dst) – 3
• Ocena dopuszczająca (dop) – 2
• Ocena niedostateczna (ndst) – 1

 

Przy ocenach bieżących i śródrocznych dopuszcza się stosowanie znaków  plus „+”  lub minus „ – ” za wyjątkiem oceny niedostatecznej i dopuszczającej minus

SKALA PROCENTOWA

Punkty uzyskane z prac klasowych, sprawdzianów, testów i kartkówek przeliczane są na stopnie wg niżej podanej skali:

0% - 29% niedostateczny

30% - 49% dopuszczający

50% - 70% dostateczny

71% - 85% dobry

86% - 96% bardzo dobry

97% - 100% celujący

W zależności od stopnia trudności pracy dopuszczalne są jednak inne wielkości. W takim wypadku nauczyciel każdorazowo informuje uczniów o sposobie oceniania pracy i przedstawia kryteria.

WAGI OCEN

Oceny cząstkowe są ocenami ważonymi, a poszczególnym formom aktywności przypisane są następujące wagi:

• Oceny uzyskane z prac klasowych, sprawdzianów i testów mają wagę 5
• Oceny z kartkówek i odpowiedzi ustnych mają wagę 3;
• Oceny  projekty, prezentacje i pracę w grupie mają wagę 2;
• Oceny za aktywność i inne mają wagę 1;

Za zdobycie czołowych miejsc w konkursach (tj. 1-3) uczeń otrzymuje ocenę celującą

• • • • • wagi 6 – konkursy wojewódzkie i powiatowe;
        • wagi 4 – konkursy gminne;
        • wagi 3 – konkursy szkolne

Za udział w konkursach uczeń otrzymuje pochwałę.

OCENA ŚRÓDROCZNA I ROCZNA

Podstawą do wystawienia ocen klasyfikacyjnych śródrocznych i rocznych jest średnia ważona ocen cząstkowych. Ustala się następujące przedziały średniej ważonej na poszczególne oceny klasyfikacyjne:

0 – 1,70 niedostateczny

1,71 – 2,60 dopuszczający

2,61 – 3,60 dostateczny

3,61 – 4,60 dobry

4,61 – 5,29 – bardzo dobry

5,30 – 6,00 – celujący

 

7. ZASADY POPRAWIANIA OCEN

 

• Uczeń ma prawo do jednokrotnej poprawy oceny niedostatecznej, dopuszczającej
  i dostatecznej otrzymanej za  sprawdzian, test i pracę klasową w terminie 2 tygodni od daty otrzymania
• Ocena z poprawy wpisywana jest do dziennika obok pierwszej i przy klasyfikacji ucznia brane są pod uwagę obie oceny. Jeśli uczeń nie poprawi sprawdzianu w dzienniku elektronicznym wpisuje się zero .
• Odpowiedzi ustne, kartkówki, sprawdziany diagnozujące nie podlegają  poprawie
• Uczeń za pośrednictwem rodzica ma prawo do odwołania się od oceny semestralnej (rocznej) zgodnie z procedurą odwoławczą zawartą w WSO.

8. TERMINY ODDAWANIA PRAC PISEMNYCH

• Nauczyciel jest zobowiązany do sprawdzenia i ocenienia prac pisemnych w ciągu 14 dni roboczych od daty ich przeprowadzenia.
• Ocenioną przez nauczyciela pracę pisemną uczeń otrzymuje do wglądu w trakcie lekcji. Nauczyciel udostępnia prace pisemne rodzicom z zachowaniem zasad określonych w WSO.

 

9. EWALUACJA PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA

 

PSO podlega ewaluacji na koniec roku szkolnego oraz na zakończenie cyklu edukacyjnego.